การนั่งสมาธินี่มีมานานตั้งแต่ก่อนสมัยพระพุทธเจ้าตรัสรู้แล้ว ส่วนใหญ่บรรดาพราหมณ์ ฤาษี ชอบนั่งกัน  ซึ่งเป็นสิ่งที่ดี แต่การนอนสมาธิเราก็สามารถจะทรงสมาธิได้เช่นกัน  อย่างไรก็ตามนะ ไม่ว่านั่งสมาธิ หรือนอนสมาธิ  นั้นดี แต่ถ้าจะดีที่สุด สมาธินั้นอยู่ที่การทรงอารมณ์ฌาน อารมณ์ในพระกรรมฐานได้ตลอดเวลา ทุกอริยาบท ทุกลมหายใจเข้าออกย่อมจะได้ผลมากกว่าหลายเท่านัก การทรงสมาธิทำได้ตลอดเวลาไม่จำกัดอริยาบท ต้องทรงต่อเนื่องถึงจะได้ผลต่อเนื่องไม่ทิ้งไว้จำกัดเฉพาะตอนนั่งเท่านั้น ไม่ว่าจะหลับตาและลืมตาอารมณ์จิตในกรรมฐานควรจะเท่ากัน

แล้วจำเป็นไหมต้องนั่งนาน ๆ ?

หลายคนชอบนั่งนาน ๆ เพราะรู้สึกนิ่งสงบดี เป็นนิสัยหรือจริตที่ตนเคยทำมาสมัยเป็นฤาษีบ้าง พราหมณ์บ้าง นั่นก็ดี....

พระพุทธเจ้าท่านก็ทรงในท่านั่งเหมือนสมัยก่อน แต่ท่านไม่ได้นั่งนานๆ ถึงจะตรัสรู้ ท่านนั่งพอดี ๆ โดยที่ไม่ต้องลำบากพระวรกายเหมือนสมัยที่ทรงทรมานเพื่อหาทางดับทุกข์  ท่านพระอานนท์เองก็เป็นตัวอย่างที่บรรลุในท่ากำลังจะเอนนอน ไม่ได้นั่ง หรือไม่นอนซะทีเดียว..... อีกอย่างสมัยนี้ไม่จำเป็นต้องนั่งอย่างเดียว ถ้าจะเร็ว  ๆ ไวไว ไปทำงาน ไปจ่ายตลาด ขับรถ หรือแม้แต่จะพูดกัน ก็สามารถนึกถึงพระ ภาวนา หรือแผ่เมตตาด้วยจิต ด้วยมโนมยิทธิ หรืออภิญญาใหญ่ฝากจิตไว้ในพระอุทรของพระ งานทางโลกของเราก็จะไม่ช้ำ งานทางธรรมของเราก็จะไม่เสีย นึกถึงภาพพระประทับเต็มหน้าเต็มตัว เต็มศีรษะตลอดเวลาเป็นฌานสี่ใช้งานได้ เป็นการปฏิบัติทางลัด ทำได้ง่าย ๆ เพราะปัจจุบันจะมัวมานั่งอย่างเดียวก็ไม่ทันต่อการดำรงชีวิตประจำวัน

สมาธิแปลว่าตั้งใจ ตั้งใจนึกถึงพระพุทธเจ้า เป็นพุทธานุสติกรรมฐานนึกถึงพระบนพระนิพพานก็เป็นอุปสมานุสสติกรรมฐาน เป็นได้ทั้งสมถะและวิปัสสนาญาณ...

แล้วพระเบื้องบนพระนิพพานท่านทรงอริยาบทไหนมากที่สุดครับ นอนนั่ง ยืน หรือเดิน ?

พระที่พระนิพพานท่านบารมีเต็มแล้วไม่ต้องนั่งสมาธิอีก !

และอีกอย่าง อริยาบทของท่านที่แสดงให้เราเห็นทางมโนมยิทธิ หรือทางจิต ก็เป็นภาพที่ท่านแสดงไว้ จริง ๆ แล้ว ท่านเหนือ อริยาบท นั่งยืน นอน เดิน !

ยังไงเหรอครับ ?

คือเรายกจิตไปกราบพระองค์ พระองค์ก็แสดงเนรมิตเป็นท่านั่งก็ดี ยืนก็ดีไว้ แล้วเราไปกราบ แต่ขณะเดียวกันท่านก็สามารถไปโปรดเทวดาพรหม หรือไปได้ทั่วอนันตจักรวาลในเวลาเดียวกัน โดยที่เราเห็นท่านนั่งอยู่ แต่ท่านอาจไปยืนอยู่อีกที่หนี่งก็ได้....

เป็นอันว่าท่านเหนืออริยาบท ไปไหนมาไหนได้หลายที่ ๆ พร้อมกันในอริยาบทไหนก็ได้ตามแต่ท่านจะแสดง.... ด้วยจิตอันเป็นทิพย์ หรืออาทิสสมานกาย

บันทึก : เรียบเรียงผ่านความทรงจำของข้าพเจ้า ที่ได้รับฟังเรียนรู้มาจากคุณแม่เกษรผู้เป็นอาจารย์ ดังนั้นอาจขาดตกบกพร่องประการใดขอกราบขออภัยพระเบื้องบนและผู้มีพระคุณทุก ๆ พระองค์ด้วยขอรับ

ป.ล. ไม่ได้เป็นคำพูดทุก ๆ คำ อาจมีการเพิ่มเติม ขยายความตามแต่ปัญญาของข้าพเจ้าจะพึงทำได้นะครับ ดังนั้นต้องขออภัยในสำนวนที่อาจจะไม่ได้ถูกต้องบ้างนะครับผม

ศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ www.sangthipnipparn.com